Wpływ dojrzewania na procesy identyfikacji i selekcji!

Coraz częściej rozmawiając o rywalizacji na etapie młodzieżowym przewija się temat, czy powinna ona odbywać się na poziomie wieku kalendarzowego, czy jednak biologicznego. Chęć osiągnięcia pozytywnych wyników i wygrywania meczów za wszelką cenę, poprzez stawianie na zawodników, którzy są fizycznie bardziej rozwinięci, nie przyniesie pozytywnych efektów w kształceniu wybitnych piłkarzy.

Dojrzewanie jest dobrze udokumentowanym prognostykiem kondycji, wydajności i doboru zawodnika w wielu sportach młodzieżowych. Zawodnicy, którzy są bardziej dojrzali biologicznie, okazują się skuteczniejsi w testach siły, mocy czy wytrzymałości. Co więcej, podczas meczów piłkarskich, pokonują większe odległości z dużą prędkością i wykonują bardziej intensywne działania niż mniej dojrzali chłopcy. Dlatego rywalizacja zawodników wczesno z późno dojrzewającymi tworzy fałszywe środowisko, w którym ci bardziej dojrzali częściej odnoszą sukcesy, więcej grają, mają znaczną przewagę fizyczną, a zatem są postrzegani przez trenerów i skautów jako bardziej utalentowani. Na świecie coraz bardziej popularne jest trenowanie i rozgrywanie meczów między drużynami złożonymi z zawodników o tym samym wieku rozwojowym. Konkurując na tym samym poziomie dojrzałości, nie można już polegać tylko na przewadze fizycznej. Większa waga jest wtedy przykładana do używania i rozwijania umiejętności taktycznych i technicznych. Takie rozwiązania weszły już w życie w Belgijskim Związku Piłki Nożnej, czy akademii Southampton.

Czas dojrzewania ma istotne znaczenie dla szkolenia, rywalizacji i identyfikacji talentów. Zawodnicy, którzy są w tym samym wieku biologicznym, mogą skupić się na okresie sensytywnym i rozwijaniu tej samej cechy motorycznej. Mogą mieć też odpowiednio dostosowane obciążenia w momencie maksymalnej fazy wzrostu, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia urazu.

Ważne jest również, potwierdzenie ogromnego wpływu dojrzewania na procesy identyfikacji i selekcji. Wielu zawodników, którzy dojrzewali później, nie dostało swoich szans rozwoju w topowych akademiach ze względu na to, że byli słabsi. Dla trenerów jest to bardzo ważna informacja, ponieważ można na takiego zawodnika spojrzeć z innej perspektywy. Ma on jeszcze czas na osiągnięcie pełnego rozwoju. W późniejszym wieku, różnice między tymi dwoma typami zawodników zacierają się, więc warto badać poziom rozwoju biologicznego.

Zawodnicy w tym samym wieku.

Zrozumienie tego zagadnienia pozwala odpowiednio zaplanować proces rozwoju fizycznego, używając do tego jak najlepszego środowiska, które wykorzysta „okresy przyspieszonej adaptacji do treningu” prowadząc do zwiększenia atletyzmu i zminimalizowania ryzyka kontuzji u młodych sportowców.

Okresy sensytywne

Okresy sensytywne i przyspieszona adaptacja

Są pewne krytyczne okresy w rozwoju dziecka, podczas których szybciej reaguje ono na bodźce środowiskowe. Jeśli oddziałujemy treningiem na daną cechę, w odpowiednim dla niej okresie sensytywnym, jest ona znacznie łatwiej adoptowana przez organizm niż w innych okresach rozwoju. Dzięki temu łatwiej jest ją kształtować i rozwijać.

Spowodowane jest to następującymi czynnikami:

wiekiem,
płcią,
dojrzałością,
doświadczeniem,
genotypem,
gospodarką hormonalną,
rozwojem siły,
rozwojem systemu nerwowego,
zróżnicowaniem komórek mięśniowych.

Wyodrębniono11 okresów sensytywnych, które powtarzają się wraz z rozwojem dziecka. Podczas tych okresów może możemy kształtować 7 różnych cech.

Okresy sensytywne:

• Szybkość

Pierwszy dla chłopców 6-9 lat / Drugi dla chłopców 13-16 lat;
Pierwszy dla dziewcząt 4-7 lat / Drugi dla dziewcząt 11-13 lat;

• Gibkość

Pierwszy dla chłopców 6-9 lat / Drugi dla chłopców 11-14 lat;
Pierwszy dla dziewcząt 4-7 lat / Drugi dla dziewcząt 9-12 lat;

• Umiejętność

Pierwszy dla chłopców 9-12 lat / Drugi dla chłopców 14-18 lat;
Pierwszy dla dziewcząt 7-10 lat / Drugi dla dziewcząt 12-16 lat;

• Wytrzymałość

Pierwszy dla chłopców 12-14 lat / Drugi dla chłopców 18-22 lat;
Pierwszy dla dziewcząt 10-12 lat / Drugi dla dziewcząt 16-20 lat;

• Siła

12-18 miesięcy po zakończeniu skoku pokwitaniowego;

• Orientacja przestrzenna

12-16 lat

• Moc

Około półtora roku po zakończeniu okresu pokwitaniowego;